ارزیابی عمومی در مورد اخبار نقض حقوق بشر در تیرماه

تیرماه سال ۱۳۹۰ در حالی سپری می‌شود که کماکان نقض مستمر حقوق بشر در ایران به قوت خود ادامه دارد، نقضی که از سویی ریشه در رفتارهای حکومت دارد و از سویی به کاستی‌ها و مشکلات فرهنگی جامعه ایران بر می‌گردد.

در ماهی که گذشت مهم‌ترین گزارش حقوق بشر را در بعد انسانی باید تایید اعدام‌های گروهی و صدور احکام اعدام فله‌ای دانست.

طی ماه‌های اخیر گزارش‌های ضد و نقیضی از اعدام‌های مخفیانه و گروهی در چند زندان منجمله زندان وکیل آباد مشهد منتشر شده بود که نیازمند مستندات بیشتری بود. در این زمینه اوایل تیرماه، دادستان عمومی و انقلاب مشهد، ۵ مرحله اعدام گروهی زندانیان متهم به انواع جرایم مربوط به مواد مخدر در زندان مذکور را تایید کرد. هرچند که وی شمار دقیق اعدام شدگان را اعلام نکرد.

هم چنین سازمان حقوق بشر کردستان طی گزارشی از صدور حکم اعدام برای شش تن از فعالان یک گروه سلفی خبر داد و از سوی دیگر یکی از مسئولان قضایی در استان اردبیل نیز خبر از صدور حکم اعدام برای ۴۰ تن از زندانیان به اتهام جرایم مربوط به مواد مخدر، طی ماه گذشته داد.

گزارش دیگر تیرماه سال جاری که در حوزه حقوق بشر پر اهمیت بود مربوط به درگیریهای سنگین نظامی بین نیروهای امنیتی ایران و حزب حیات آزاد کردستان- پژاک در مناطق غرب کشور بود، این درگیریها که از ۲۲ تیرماه در شهر سوما در ارومیه آغاز و در روز شنبه ۲۵ تیرماه به نقط دیگری از شمال غرب و غرب کشور گسترش یافت، در برخی از نقاط به داخل خاک اقلیم کردستان عراق نیز کشیده شده است. همچنین در این درگیری‌ها که منجر به تخلیه تعداد زیادی روستا و تخریب زمین‌های کشاورزی و منابع طبیعی شد، تعداد زیادی از دو طرف کشته یا زخمی شدند. در زمان نگارش این گزارش البته درگیری‌ها ادامه دارد و هنوز نمی‌توان آمار صحیحی از خسارات و تلفات این درگیری‌ها داد اما به گواه گزارشگران حقوق بشر و رسانه‌های مستقل این درگیری یکی از سنگین‌ترین درگیریهای نظامی در چند ساله اخیر بوده که عمدتاً موجب تضییع حقوق شهروندان مرزنشین شده است.


افکار عمومی و توجهات خاص

در این قسمت از گزارش تلاش شده مجموعه گزارش‌هایی که از سوی افکار عمومی، علیرغم اینکه بعضاً حجم کمتری از نقض حقوق بشر را در قیاس با گزارش‌های دیگر روایت میکردند، با حساسیت  بیشتری  دنبال شده است؛ گرد آوری کنیم.

یکی از شاخص ترین این گزارش‌ها بازداشت هنرمندان در تیرماه بود. بازداشت "پگاه آهنگرانی" بازیگر سرشناس ایرانی و همینطور تاییدبازداشت "مرضیه وفا مهر" بازیگر فیلم "تهران من حراج" (و همسر ناصر تقوایی کارگردان سرشناس ایرانی) در کنار خبر بازداشت "مهناز محمدی"، مستند ساز، و نیز دستگیری و سپس آزادی با قید وثیقه "مریم مجد"، عکاس تخصصی حوزه ورزشی در این موضوع دسته بندی می شوند.

همچنین اعلام آغاز طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها، در کنار اجرای مجدد طرح موسوم به ارتقای امنیت اجتماعی که تذکر پلیس به پوشش زنان را همراه دارد و همینطور ادامه گزارش‌های مربوط به کودک آزاری از دیگر مواردی بود که افکار عمومی با حساسیت بالایی آنها را دنبال کردند.

اجرای تفکیک جنسیتی علاوه بر بعضی از دانشگاه ها که مدعی شدند از ابتدای تیرماه این طرح را اجرا خواهند کرد در بیرون از فضای دانشگاه با زنانه کردن پارک چیتگر تهران و ممنوعیت ورود زنان به قهوه خانه های دارای قلیان از سوی مسئولان در این ماه دنبال شد.

در زمینه حقوق کودک هم طبق روال ماه های اخیر شاهد گزارش‌های ناگواری بودیم. در یکی از این موارد یک کودک چهارساله به نام پارسا بر اثر آزار والدینش و سوختگی شدید دچار مرگ مغزی شد و جان باخت . هم چنین دو کودک ۱۱ ماهه و ۴ ساله که پدرانشان به آن ها مواد مخدر خوراندند، در خطر مرگ قرار گرفتند و یکی از آن ها پس از چند روز تسلیم مرگ شد. بدیهی است، همانگونه که مدافعان حقوق کودک همواره گفته اند، موضوع کودک آزاری و تدوام آن در ایران نه یک موضوع سیاسی بلکه برگرفته از ضعف قانون گذار و مشکلات فرهنگی و اقتصادی در جامعه است.

همینطور باید اشاره کرد حداقل دو فیلم از رفتار خشونت بار معلمان با دانش آموزان نیز در فضای مجازی منتشر شد که البته مسئولان به جای پیگیری آن و حداقل، پرداختن به علل چنین معضلاتی، احتمال غیر واقعی بودن آن را مطرح کردند و در یک مورد مدعی شدند که این دست فیلمها در خارج از ایران "تولید" شده است.


افکار عمومی، بی‌توجهی به گزارشهای نقض حقوق بشر

در این بین اما گزارش‌هایی نیز در حوزه حقوق بشر منتشر شد که آنطور که شایسته بود مورد توجه افکار عمومی قرار نگرفت. عدم توجه افکار عمومی به گزارش‌های نقض حقوق بشر ریشه در مسایل متعددی از سیاست گذاری رسانه‌ها، سلایق جامعه و همچنین مشکلات فرهنگی و کم اطلاعی و چه بسا همسویی با رفتار حکومت دارد.

یکی از این گزارش‌ها مربوط می شود به بازداشت کسانی که اوباش نامیده می شوند و گرداندن بازداشت شده ها در سطح شهر با این توجیه که سبب عبرت آموزی می شود. فقط در شهر قم ۱۱ فرد بازداشت شده به این صورت هتک حیثیت شدند و همچنین در تهران نیز یک بازداشتی دیگر در شهرک مشیریه گردانده شد. گرداندن یک بازداشت شده تحت هر عنوان و اتهامی با هدف تحقیر وی علاوه بر اینکه مغایر با قوانین داخلی است، ناقض اصول اولیه اعلامیه جهانی حقوق بشر است.

در گزارش دیگری که افکار عمومی آنطور که شایسته بود نسبت به آن واکنش نشان نداد اخبار مربوط به زندانیان گمنام بود؛ کامران شیخی، ابراهیم سیدی و انور خضری سه زندانی سیاسی کرد که در میان زندانیان عادی زندان رجایی شهر کرج و در شرایط بدی دوران حبس خود را می گذرانند، به اعتصاب غذای خود در تیرماه نیز ادامه دادند.

هم چنین گزارش دیگری که علیرغم تلاش مدافعان حقوق بشر مورد توجه شایسته قرار نگرفت، مربوط به انتقال تعدادی از زندانیان رجایی شهر به بند ۲۰۹ و یکماه بی‌خبری از آنان است. در این بین بهروز جاوید تهرانی که پس از حدود ۱۰ سال تحمل زندان به زمان آزادی نزدیک می‌شود نیز وجود دارد که با توجه به انتقال غیرمنتظره وی و سه زندانی دیگر به نام های صالح کهندل، محمد علی منصوری و فرزاد مددزاده مددزاده در ۷ تیرماه، نگرانی در خصوص وضعیت ایشان افزایش یافته است. در این رابطه زندانیان سیاسی هم بند این افراد طی نگارش نامه‌ای ضمن غیرقانونی دانستن این انتقال از احتمال پرونده سازی برای این افراد به خاطر فعالیت در زندان ابراز نگرانی کردند.

دیگر گزارشی که شایسته توجه بیشتر از سوی افکار عمومی و رسانه ها بود، گزارش مربوط به انتشار نامه ای از مدیرکل سازمان زندان‌ها بود که از مدیران تحت امر خود خواسته بود با افزایش سختگیری بر زندانیان در خصوص نیازهای پزشکی آنها، در منابع مالی زندان صرفه جویی کنند. صدور این نامه همزمان بود با مرگ زندانی سیاسی هدی صابر که به دلیل عدم رسیدگی پزشکی جان خود را از دست داد. در نامه مورد اشاره دلیل این درخواست افزایش قیمت دارو اعلام شده بود.


یک موضع احتمالا مثبت

در ماهی که گذشت یکی از مواردی که می توان از آن به عنوان موضع مثبت دولت یاد کرد موضعگیری محمود احمدی نژاد رییس دولت دهم در مخالفت با طرح تکفیک جنسیتی است. وی اقدام وزارت علوم را سطحی دانست و خواستار توقف تفکیک جنستی در کلاسها شد. وزارت علوم اعلام کرد که دستور محمود احمدی نژاد را اجرا خواهد کرد اما تعدادی از روحانیون و مراجع تندرو نیز اقدام به بیان مطالب و اتخاذ مواضعی بر علیه احمدی نژاد کردند. با توجه به تحولات بعدی که اعلام شد  دانشگاههای تک جنسیتی گسترش می یابد ممکن است هدف احمدی نژاد نوعی مانور سیاسی بوده باشد و باز کردن راه برای آموزش عالی تک جنسیتی. به هر حال بعید است که او در جریان اقدامات وزیر خود در تفکیک جنسیتی نبوده باشد. بنابرین اعلام علنی مخالفت او با اقدام وزیرش احتمالا بیشتر به هدف سیاسی صورت گرفته تا دفاع از حقوق زنان و دانشجویان.


مستندات حقوقی و قانونی برای مواد گزارش تیرماه

در این بخش سعی خواهد شد به صورت اختصار به بررسی تعدادی از مهم‌ترین گزارش‌های حقوق بشری ماه که در فوق به آن اشاره کردیم پرداخته شود، این موضوع علاوه بر جنبه حقوقی گزارش‌ها، فعالیت در حوزه آموزشی با هدف ارتقای آگاهیهای جامعه را نیز دنبال می کند.

در اولین بخش در رابطه با مغایرت اعدامهای تایید شده تیرماه باید اشاره کرد حسب اسناد حقوق بشری حق حیات از حقوق اولیه و ذاتی هر انسان است که خصوصاً در ماده سوم اعلامیه جهانی حقوق بشر و بند سوم ماده ششم میثاق حقوق مدنی و سیاسی نیز به روشنی بدان اشاره شده است و حتی تاکید شده است که این حق باید بوسیله قانون محافظت گردد اما سیستم قضایی در ایران این مهم را نادیده می‌گیرد.

در مورد درگیری‌های به وجود آمده اخیر در مناطق مرزی شمال غرب کشور نیز به دلیل آنکه تاکنون گزارش جامعی نداشته‌ایم، به طبع نمی‌توانیم نتیجه گیری کلی نیز داشته باشیم و تنها باید به این مهم اشاره کرد، سلاح‌های سنگینی که نیروهای حکومتی به کار برده‌اند به بسیاری از زمین‌های کشاورزی، جنگل‌ها و مراتع آن بخش آسیب جدی وارد کرده و حتی زندگی عادی شهروندان را نیز مختل نموده است.

همچنین در رابطه با طرح موسوم به امنیت اجتماعی و به خصوص بحث گرداندن متهمان در خیابان که با هدف تحقیر متهم انجام می‌شود ماده ۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر صراحتا عنوان می‌دارد هیچ کس نباید شکنجه شود یا تحت مجازات یا رفتاری ظالمانه، ضد انسانی یا "تحقیر آمیز" قرار گیرد.

در ادامه و در رابطه با دستور کاهش خدمات پزشکی در زندان طبق قوانین مصوب در رابطه با حقوق زندانیان در ایران نیز "بهره‌مندی از تسهیلات پزشکی و دارویی" از ابتدایی‌ترین حقوق افراد محبوس در زندان تلقی می‌شود که سازمان زندان‌ها دستور به محدود‌تر کردن امکانات پزشکی و مدیریت منابع مالی می‌دهد.

از سویی سه تن از زندانیان سیاسی کرد نیز در شرایطی دست به اعتصاب غذا زده‌اند که یکی از خواسته‌های ایشان تفکیک محل نگهداریشان از زندانیان عادی ست و البته تفکیک زندانیان بر اساس جرم از مواردی ست که در بند ۲ ماده دهم میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی بر آن اصرار ورزیده شده است.

در همین زمینه بهروز جاوید تهرانی و سه زندانی سیاسی دیگر در حالی به سلول‌های انفرادی زندان اوین منتقل شدند که بر اساس ماده ۱۲ الی ۲۱ قانون مجازات اسلامی که به شرح انواع مجازات‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی اختصاص یافته، قضات تنها در چارچوب مواد قانونی یاد شده- و نه خارج از حدود مقرر- می‌تواند متهمان را محکوم کنند و این در حالیست که در زندان‌های ایران نه تنها قضات که ماموران امنیتی نیز با رفتاری کاملا خودسرانه گا‌ها زندانیان را از محلی به محلی دیگر و یا به سلول‌های انفرادی منتقل می‌کنند.

در رابطه با گزارش‌های کودک آزادی که ریشه‌های فرهنگی نیز دارد، ماده۳۳ پیمان نامه حقوق کودک می‌گوید کودکان باید در مقابل استفاده از مواد مخدر و شرکت در تولید و توزیع آن، حمایت شوند هم چنین این پیمان نامه که ایران نیز از سال ۱۳۷۳ آن را پذیرفته است، به آشنا کردن عموم مردم، خانواده‌ها و کودکان با مفاد پیمان حقوق کودک با استفاده از شیوه‌های گوناگون آموزشی، تبلیغی و اطلاع رسانی به عنوان یک کار فرهنگی تاکید دارد چرا که این مهم می‌تواند به عدم بروز فجایعی که به عنوان نمونه در بخش قبلی ذکر شد، کمک کند.


بررسی آمار

بر اساس گزارش‌های گردآوری شده از سوی نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در محدوده زمانی تیر ماه سال ۱۳۹۰ تعداد ۲۰۰ گزارش از سوی حداقل ۴۳ منبع خبری یا حقوقی انتشار یافته است.

در بررسی موردی تعداد ۲۳۶۰۵۸ مورد نقض حقوق که ۶۸۸ مورد آن نقض مستقیم حقوق بنیادین بشر با حضور آمر در تطبیق با اعلامیه جهانی حقوق بشر و تعداد ۲۳۵۳۷۰ مورد آن نقض حقوقی که در عین وجود معاهدات بین المللی، نقض بنیادین حقوق بشر محسوب نمی‌شود ارزیابی شده است،

عمده موارد نقض حقوقی که علیرغم تاثیر مستقیم از سیاستگذاری‌های حکومت، مفاد مشخصی از اعلامیه جهانی حقوق بشر را در برنمیگیرد در حوزه کارگری- زندانیان و حقوقی از قبیل اخراج، تعلیق، عدم دریافت دستمزد و فقدان امنیت شغلی، نگهداری بیش از ظرفیت زندانی یا موارد حاصله از مشکلات فرهنگی بوده است.

بدیهی است گزارش‌هایی که در پی می‌آید با توجه به عدم اجازه دولت ایران به فعالیت مدافعان حقوق بشر تنها بخش کوچکی از نقض سیستماتیک حقوق بشر در ایران است. در موضوع میزان خطای گزارش که حداکثر ۳ درصد در بحث منابع برآورد می‌شود باید اشاره کرد که ارگانهای خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران میزان ۳۱ درصد گزارش‌های این ماه را ارائه و مستند کرده‌اند، رسانه‌های حکومتی یا نزدیک به دولت میزان ۲۲ درصد و سایر منابع خبری-حقوقی غیر دولتی ۴۷ درصد گزارش‌ها را منتشر کرده‌اند که بدیهی است بخش آمار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران امکان زیادی برای مستند کردن گزارش‌های سایر گروه های خبری یا حقوقی ندارد و در این حوزه حسب تجربه و شناخت خود عمل می‌کند.

"در حال حاضر در گزارشی که پیش رو است، میزان موارد نقض حقوق نسبت به ماه مشابه سال قبل ۴% کاهش و نسبت به ماه قبل نیز ۲۲% کاهش داشته است."


مشروح آمار

کارگری:

در تیرماه سال جاری ۱۳ گزارش در مورد نقض حقوق کارگران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران به ثبت رسید که تعداد ۹ گزارش از آن گزارش‌هایی را در بر می‌گرفت که مستقیماً نقض حقوق بشر نبوده ولی مرتبط به سیاستگذاری های حکومت و همینطور حقوق اجتماعی است. مجموع موردی این نقض حقوق بالغ بر ۱۵۳۷۲ مورد را در بر می‌گیرد.

بر اساس این گزارش‌ها دستکم بیکاری ۱۵۰۰۰ کارگر به علت تعطیلی ۴۰ کارخانه مستند شده است. همینطور صد‌ها کارگر از دریافت حقوق و مزایا محروم ماندند که به عنوان یک مثال برجسته، در این زمینه می‌توان به بخشی از کارگران نساجی مازنداران که ۱۳ ماه حقوق معوقه طلب دارند اشاره داشت.

از سویی نیز ۲ فعال کارگری بازداشت و ۲ تن دیگر نیز بر اساس رای دادگاه‌های انقلاب در مجموع به تحمل ۶۰ ماه حبس تعزیری و ۱۲ ماه حبس تعلیقی محکوم شدند.

طبق روال گذشته با چندین حادثه -عموما به علت نبود ایمنی در محل کار- نیز روبه رو بودیم که در پی آن ۵ کارگر جان خود را از دست دادند.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق کارگران ۵۸% نسبت به سال گذشته کاهش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز کاهش ۴۸% را شاهد بوده‌ایم."

اقلیت‌های مذهبی:

در ماه گذشته از مجموع ۱۸ گزارش ثبت شده، تعداد ۷۵ مورد نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران استخراج شد.

این آمار مربوط به بازداشت ۲۷ تن از شهروندان، احضار ۴ تن، محاکمه ۱ نفر و محکومیت ۶ تن که صدور ۱۲۰ ماه حبس تعزیری و ۱۶۰ ضربه شلاق از سوی دادگاه‌های انقلاب را در پی داشته است، می‌شود.

از سویی نیز ماموران امنیتی با مراجعه به شرکت کوریت در شهر مشهد از ادامه فعالیت اقتصادی ۱۵ تن از کارمندان بهایی ان شرکت ممانعت به عمل آوردند.

هم چنین حکم شلاق ۱۴ تن از دراویش سلسله نعمت اللهی گنابادی ساکن بیدخت نیز در ماه گذشته اجرا شد و نیروهای امنیتی یکی از اماکن زیارتی پیروان اهل حق را تخریب کردند.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی ۵۴% نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز تغییری حاصل نشده است."

اقلیت‌های قومی-ملی:

در ماه گذشته از مجموع ۹ گزارش ثبت شده، تعداد ۶۳ مورد نقض حقوق اقلیت‌های قومی در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران استخراج شد.

از این تعداد می‌توان به بازداشت ۶ شهروند و محاکمه ۳۹ تن در این حوزه اشاره کرد، هم چنین ۷ تن از کولبران در مناطق مرز غربی کشور توسط نیروهای مرزبانی کشته و ۷ تن دیگر نیز مجروح شدند.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق اقلیت‌های قومی ۴۷% نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز کاهش ۸% را شاهد بوده‌ایم."

اصناف:

در ماه گذشته از مجموع ۸ گزارش ثبت شده، تعداد ۸۱ مورد نقض حقوق اصناف در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران استخراج شد.

بر این اساس ۷۰ عمده فروشی به دلیل آنچه فروش "پوشش‌های مروج تهاجم فرهنگی" ذکر شده و هم چنین ۵ سالن برگزاری جشن‌های عروسی، توسط نیروهای امنیتی پلمپ شد. همینطور یک مورد ابطال مجوز صنفی در یک رویه غیرقانونی نیز در این ماه شاهد بوده‌ایم.

این در حالیست که دو تن از فعالین صنفی معلمان و وکلا نیز در مجموع به ۱۲۰ ماه حبس تعزیری، ۱۲۰ ماه حبس تعلیقی و ۱۲۰ ماه محرومیت از فعالیت محکوم شده‌اند.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق اصناف ۱۰% نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز افزایش ۱۲% را شاهد بوده‌ایم."

فرهنگی:

در ماه گذشته از مجموع ۶ گزارش ثبت شده، تعداد ۷ مورد نقض حقوق فرهنگی در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران استخراج شد.

در این حوزه بایستی به بازداشت ۴ تن که در حوزه‌های مختلف سینما اعم از مستند، دوبلاژ و بازیگری فعالیت می‌کردند، اشاره کرد.

هم چنین سانسور یک کتاب نیز از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد از دیگر گزارشات در حوزه فرهنگی بوده است.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق فرهنگی ۱۶% نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز افزایش ۱۶% را شاهد بوده‌ایم."

زنان:

در ماه گذشته از مجموع ۵ گزارش ثبت شده، تعداد ۱۴ مورد نقض حقوق زنان در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران استخراج شد.

بازداشت حداقل ۱۰ تن در کرمانشاه به بهانهٔ بدحجابی، وقوع یک قتل ناموسی در تهران، و اعمال محدودیت بیشتر بر زنان در جامعه از طریق زنانه کردن پارک چیتگر تهران و ممنوعیت ورود زنان به قهوه خانه‌های دارای قلیان از دیگر گزارشات نقض حقوق زنان در ماه گذشته به شمار می‌آید.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق زنان ۶۰% نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز کاهش ۳۷% را شاهد بوده‌ایم."

کودکان:

در ماه گذشته از مجموع ۵ گزارش ثبت شده، تعداد ۸ مورد نقض حقوق کودکان در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران استخراج شد.

از آمار ثبت شده فوق ۷ مورد از این گزارشات مربوط به کودک آزاری در استان‌های تهران و هرمزگان بوده است و هم چنین یک مورد گزارش درباره کودکان کار داشته‌ایم.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق کودکان ۴۰% نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز افزایش ۲۰% را شاهد بوده‌ایم."

اعدام:

در ماه گذشته از مجموع ۱۴ گزارش ثبت شده، تعداد ۸۸ مورد صدور و اجرای حکم اعدام در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران استخراج شد.

در تیرماه سال جاری، حسب گزارشات به ثبت رسیده، ۳۰ شهروند به اتهام‌های قتل، تجاوز به عنف و جرایم مربوط به مواد مخدر به دار آویخته شدند که اجرای احکام دستکم سه تن از این افراد در ملاء عام و در کرمانشاه صورت گرفت.

هم چنین ۵۵ نفر نیز از سوی دستگاه قضایی به مجازات مرگ محکوم شدند که تنها ۴۰ مورد از این احکام در اردبیل صادر شده است. صدور حکم ۶ تن نیز به اتهام عضویت در گروه سلفی بود.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل صدور و اجرای حکم اعدام ۱۳% نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز کاهش ۵۷% را شاهد بوده‌ایم."

دانشجویان:

در ماه گذشته از مجموع ۲۴ گزارش ثبت شده، تعداد ۴۲ مورد نقض حقوق دانشجویان در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران استخراج شد.

این گزارش‌ها بازداشت ۵ دانشجو، محاکمه ۱۶ تن و احضار به دادگاه ۴ تن دیگر را شامل می‌شود. هم چنین ۳ دانشجو نیز بر اساس رای دادگاه‌های انقلاب، در مجموع به ۱۲۰ ماه حبس تعزیری و ۷۴ ضریه شلاق محکوم شدند.

۵ مورد محرومیت از تحصیل، ۲ مورد تعلیق از تحصیل و ۴ گزارش در مورد تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها نیز از دیگر موارد ثبت شده نقض حقوق دانشجویان است.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق آکادمیک ۳۰% نسبت به سال گذشته کاهش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز افزایش ۸% را شاهد بوده‌ایم."

زندانیان:

در ماه گذشته از مجموع ۵۱ گزارش ثبت شده، تعداد ۲۲۰۲۴۸ مورد نقض حقوق زندانیان در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران استخراج شد.

این تعداد گزارش مربوط به ۵۵ مورد شکنجه، ۴ مورد انتقال به انفرادی، ۴۴ مورد اعمال محدودیت مضاعف، ۱ مورد پرونده سازی، ۱ مورد اجرای حکم شلاق، ۱۲ مورد نقل و انتقال اجباری و ۶۳ مورد اعمال فشار و تهدید زندانیان بود.

هم چنین ۱۲ مورد بلاتکلیفی و ۹ مورد عدم دسترسی به وکیل نیز از دیگر موارد نقض حقوق زندانیان لحاظ شده است.

از سویی نیز در حالی ۳۱ گزارش درباره نگهداری در محیط نامطلوب داشته‌ایم که یکی از نمایندگان مجلس گفته ظرفیت اسمی زندان‌های کشور ۵۵ هزار نفر است، اما بیش از ۲۲۰ هزار نفر زندانی هستند. این موضوع در نقض حقوق به دلیل کمبود امکانات و منابع مالی بر اساس مقاوله نامه حقوق زندانیان به ثبت رسیده است.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق زندانیان ۲۹% نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز کاهش ۱۴% را شاهد بوده‌ایم."

اندیشه و بیان:

در ماه گذشته از مجموع ۴۳ گزارش ثبت شده، تعداد ۶۰ مورد نقض حقوق زندانیان در ایران توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران استخراج شد.

بر اساس این آمار ۱۷ تن از فعالین در این حوزه بازداشت، ۴ تن احضار به اطلاعات، ۱۳ تن احضار به دادگاه و ۴ نفر دیگر نیز در دادگاه مورد محاکمه قرار گرفتند. همینطور ۴ تن از فعالین نیز جمعا به ۱۶۷ ماه حبس تعزیری محکوم شدند.

یک مورد ایجاد فضای امنیتی، یک مورد اجرای حکم حبس، یک مورد تهدید و ارعاب و ۲ مورد اعمال فیلترینگ نیز از دیگر گزارش‌های ثبت شده در این حوزه در تیرماه سال ۱۳۹۰ است.

"طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل نقض حقوق اندیشه و بیان ۳۶% نسبت به سال گذشته کاهش داشته است، هم چنین نسبت به ماه پیش نیز کاهش ۳۹% را شاهد بوده‌ایم."

 

نمودار‌ها

نمودار زیر مقایسه گزارش ماهانه بر اساس گستره رسته‌ها در تیر ماه ۱۳۹۰ است، همانطور که در ذیل مشاهده می‌کنید، زندانیان با ۴۴% و حوزه اندیشه و بیان با ۱۵% به ترتیب در رتبه اول و دوم تعداد موارد گزارش شده از سوی گزارشگران حقوق بشر قرار دارند.

 

در ادامه می‌توانید نمودار دایره‌ای مربوط به مقایسه استان‌ها و حجم گزارشات ثبت شده که رابطه مستقیمی با توان گزارشگران حقوق بشر در ایران دارد را مشاهده نمائید.

 

در پایان برای مقایسه آماری تیر ۹۰ با ماه مشابه سال قبل و خرداد ماه سالجاری، به نمودار ذیل توجه کنید.