۲۷ تير ۱۳۹۰
سالگرد پذیرش
قطعنامه 598
27 تیرماه
سالگرد اعلام
پذیرش
قطعنامه 598
شورای امنیت
از سوی ایران
در سال 1367 است.
براساس
متن منتشر شده
در سایت
ویکی پدیا،
قطعنامه ۵۹۸
شورای امنیت
یکی از
قطعنامههای
شورای امنیت
است که در ۲۹
تیر ۱۳۶۶،
برای پایان
دادن به جنگ
ایران و عراق
صادر شد. این
قطعنامه از
نظر کمی و
تعداد واژههای
به کار گرفته
شده مفصلترین
و از نظر
محتوا اساسیترین
و از نظر
ضمانت اجرا
قویترین
قطعنامه
شورای امنیت
در مورد این
جنگ بوده است.
این
قطعنامه
بلافاصله از
سوی عراق
پذیرفته شد،
ولی بعد از
گذشت یک سال و
هفت روز در ۲۷
تیر ۱۳۶۷ از
سوی ایران
پذیرفته شد و
خمینی در ۲۹
تیر ۱۳۶۷ پیامی
دربارهٔ
پذیرش
قطعنامه
منتشر کرد، و نهایتاً
جنگ در ۲۹
مرداد ۱۳۶۷
پایان یافت.
تشکیل
کمیته حقیقتیاب
بعد
از تصویب
قطعنامه ۵۹۸،
در جهت اجرای
بند ۶ قطعنامه،
یک هیئت
بلژیکی
انتخاب و
مسئول شد که
متجاوز جنگ را
شناسایی و به
دبیرکل
سازمان ملل
متحد معرفی
نماید. ایران
اصرار داشت
زمان شروع به
کار این هیئت
قبل از پذیرش قطعنامه
از جانب ایران
باشد که در
نهایت اینگونه
عمل نشد.
این
هیئت در نهایت
در ۱۸ آذر ۱۳۷۰
مصادف با ۹
دسامبر۱۹۹۱
میلادی، طی
گزارشی به
دبیرکل وقت
سازمان ملل متحد
عراق را به
عنوان متجاوز
جنگ معرفی
کرد. دبیر کل
وقت سازمان
ملل متحد نیز
این گزارش را
طی یک جلسه رسمی
به شورای
امنیت تقدیم
کرد.
پرداخت
غرامت جنگ
بر
اساس بند ۷
قطعنامه ۵۹۸ قرار
شد پس از آنکه
کمیتهای در
سازمان ملل
متحد تشکیل
شده و کشور
متجاوز اعلام
شد، میزان
خسارات تعیین
شود و در راستای
آن صندوق بینالمللی
پول ویژهای
برای کمک به
خسارت دیدگان
جنگ ایران و
عراق ایجاد
گردد که
تاکنون این
صندوق ایجاد
نشده است.
بر
اساس گزارش
خبرگزاری مهر
در سال 1388،
مسئولان
ایران پس از 18
سال از اعلام
متجاوز بودن
عراق در جنگ
ایران وعراق،
هیچ پاسخ
شفافی در قبال
سرانجام
دریافت غرامت
و اجرای مفاد
قطعنامه 598 ندادند.این
خبرگزاری
بایادآوری
دریافت غرامت
کویت از عراق
با حمایت
آمریکا،
اعلام کرد که
برخی از
کارشناسان،
عدم توفیق
ایران در
گرفتن غرامت
از صدام را
کارشکنی و
مخالفت
آمریکا عنوان
میکنند.
مبلغ
برآورد شده
توسط
کارشناسان
جمهوری
اسلامی ایران
که به صندوق
بینالمللی
پول عرضه کردهاند،
۹۷٬۲۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰
دلار تنها
بابت هزینههای
غیرنظامی است.
براساس
سخنان معاون
فرهنگی و
تبلیغات
دفاعی ستاد کل
نیروهای مسلح
ایران، بنابر
قوانین بینالمللی،
۲ نهاد معتبر
بینالمللی
میتوانند
پشتوانه
تشکیل کمیته
تامین خسارت
ایران
قرارگیرند.او
افزوده که :
۱- دیوان
بینالمللی
دادگستری که
پروندهای را
در خصوص
سکوهای نفتی
بررسی کرده و
اعلام کرده
آغازگر جنگ
عراق بوده است.
۲- کمیسیون
سازمان ملل:
کمیسیونی به
ریاست بلژیک
است که در این
کمیسیون
اعلام شد صدام
آغازگر جنگ
بوده است.
از
طرفی اظهارات
خاویر پرز
دکوئیار، دبیرکل
وقت سازمان
ملل متحد که
به صورت سند
سازمان ملل
متحد درآمده
است و اظهارات
حال حاضر مقامات
بلندپایه
عراق، همگی به
متجاوز بودن
عراق دلالت و
اشاره دارد.
متن
قطعنامه 598
شوراي
امنيت با
تاييد مجدد
قطعنامه (1986
ميلادي) 582 خود
ضمن ابراز
نگراني عميق
از اين كه به
رغم درخواست
هايش براي آتش
بس منازعه بين
ايران و عراق
به شدت سابق
با تلفات شديد
انساني و
تخريب مادي
ادامه دارد با
ابراز تاسف از
آغاز و ادامه
منازعه
همچنين با
ابراز تاسف از
بمباران
مراكز صرفا
مسكوني
غيرنظامي،
حملات به
كشتيراني بي
طرف يا
هواپيماهاي
كشوري، نقض
قوانين بين
المللي انسان
دوستانه و ديگر
قوانين ناظر
بر درگيري
مسلحانه به
ويژه كاربرد
سلاح هاي
شيميايي
برخلاف
الزامات پروتكل
1925 ژنو، با
ابراز نگراني
عميق نسبت به
احتمال تشديد
و گسترش بيشتر
منازعه مصمم
گرديد به تمامي
اقدامات
نظامي بين
ايران و عراق
خاتمه بخشد،
معتقد شد كه
مي بايد يك
راه حل جامع،
عادلانه،
شرافتمندانه
و پايدار بين
ايران و عراق
به دست آيد. با يادآوري
مفاد منشور
ملل متحد به
ويژه تعهد همه
دولت هاي عضو
به حل
اختلافات بين
المللي خود از
راه هاي
مسالمت آميز
به نحوي كه
صلح و امنيت
بين المللي و
عدالت به
مخاطره نيفتد
با حكم به اين
كه در منازعه
ايران و عراق
زمينه صلح
حاصل شده است
با اقدام بر
اساس مواد 39 و 40
منشور ملل متحد:
1- خواستار
آن است كه به
عنوان يك قدم
اوليه جهت حل
و فصل(مناقشه)
از راه مذاكره
ايران و عراق يك
آتش بس فوري
را رعايت كرده
به تمامي
عمليات نظامي
در زمين، دريا
و هوا خاتمه
داده و تمامي
نيروهاي خود
را بدون درنگ
به مرزهاي
شناخته شده
بين المللي
خود
بازگردانند.
2- از
دبيركل
درخواست مي
كند كه يك تيم
ناظر ملل متحد
را براي
بررسي، تاييد
و نظارت بر
آتش بس و عقب
نشيني نيروها
اعزام نمايد و
همچنين از دبيركل
درخواست مي
نمايد با
مشورت طرفين
درگير تدابير
لازم را اتخاذ
نموده گزارش
آن را به شوراي
امنيت ارايه
دهد.
3- مصرانه
مي خواهد
اسراي جنگي
آزاد شده و پس
از قطع
مخاصمات فعال
كنوني براساس
كنوانسيون سوم
ژنو 12 اوت 1949
بدون تاخير به
كشور خود
بازگردانده
شوند.
4- از
ايران و عراق
مي خواهد با
دبيركل در
اجراي اين
قطعنامه و در
تلاش هاي
ميانجي گرانه
براي حصول يك
راه حل جامع،
عادلانه و
شرافتمندانه مورد
قبول دو طرف
در خصوص تمام
موضوعات
موجود منطبق
با اصول مندرج
در منشور ملل متحد
همكاري
نمايند.
5- از
تمامي
كشورهاي ديگر
مي خواهد
حداكثر خويشتنداري
را مبذول
دارند و از
هرگونه
اقدامي كه مي
تواند منجر به
تشديد و گسترش
بيشتر منازعه گردد،
دوري كنند و
بدين ترتيب
اجراي
قطعنامه حاضر
را تسهيل
نمايند.
6- از
دبيركل
درخواست مي
نمايد كه با مشورت
با ايران و
عراق مساله
تفويض اختيار
به يك هيات بي
طرف براي
تحقيق راجع به
مسووليت منازعه
را بررسي
نموده و در
اسرع وقت به
شوراي امنيت
گزارش دهد.
7- ابعاد
خسارات وارده
در خلال
منازعه و نياز
به تلاش هاي
بازسازي با
كمك هاي مناسب
بين المللي پس
از خاتمه درگيري
تصديق مي گردد
و در اين خصوص
از دبيركل درخواست
مي كند كه
هيات
كارشناسان را
براي مطالعه
موضوع
بازسازي و
گزارش به
شوراي امنيت
تعيين نمايند.
8- همچنين
از دبيركل
درخواست مي
كند كه با
مشورت با
ايران و عراق
و ديگر
كشورهاي
منطقه راه هاي
افزايش امنيت
و ثبات منطقه
را مورد مداقه
قرار دهد.
9- از
دبيركل
درخواست مي
كند كه شوراي
امنيت را در
مورد اجراي
اين قطعنامه
مطلع نمايد.
10- مصمم
است براي
بررسي
اقدامات
بيشتر جهت
رعايت و اجراي
اين قطعنامه
در صورت ضرورت
جلسات ديگري
مجددا تشكيل
دهد.