انتخابات ۹۲ با عینک اصلاح‌طلبان

 

 

ندای سبز آزادی-محمد صادقی: در آستانه دومین سال حصرخانگی رهبران جنبش سبز و نزدیکی به یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، بحث ها و گمانه زنی ها در میان چهره های شاخص جریان اصلاحات درباره نوع رویکرد این جریان نسبت به انتخابات پیش رو تشدید شده است.

شماری از فعالان سیاسی اصلاح طلب حامی جنبش سبز معتقدند که سرنوشت انتخابات آینده به موضوع تعیین تکلیف مهدی کروبی و میرحسین موسوی دو کاندیدای معترض به نتایج آخرین انتخابات ریاست جمهوری در ایران گره خورده است و اولویت برای هر گونه فعالیت در این زمینه، فشار جامعه بین المللی و احزاب و تشکل های داخل کشور برای رفع حصر از این دو رهبر جنبش اعتراضی سبز و البته برداشتن گام‌هایی در جهت تحمیل انتخابات آزاد به حاکمیت خواهد بود.

این گروه معتقدند در شرایطی که کمترین نشانه ای از تغییر رفتار در حاکمیت مشاهده نمی شود، جنبش دموکراسی خواهی ایران باید در جهت تحقق حداقل مطالبات خود یعنی آزادی همه زندانیان سیاسی، رفع حبس خانگی رهبران جنبش سبز و برگزاری انتخابات آزاد و سالم گام بردارند.

 از سوی دیگر برخی صاحب‌نظران و کنشگران سیاسی اصلاح طلب بر این باورند که سخن گفتن از پیش شرط برای انتخابات آینده، صحیح نیست و برای حل مشکلات و معضلات جامعه و از جمله رفع حصر از رهبران جنبش سبز و آزادی زندانیان سیاسی چاره ای جز تلاش برای در اختیار گرفتن قدرت اجرایی کشور از طریق مشارکت در انتخابات و معرفی کاندیدا وجود ندارد.

این گروه معتقدند که «تاکید بر رفع حصر و حبس رهبران جنبش سبز نباید به‌گونه‌ای باشد که فرصت‌های موجود برای فعالیت سیاسی را از بین ببرد و به تعطیل اصلاحات بیانجامد و آن را در بن بست قرار دهد.»

در مقابل، دسته اول می گویند که اولویت بخشی به مطالبه «رفع حصر از رهبران جنبش سبز» به منزله «کناره‌گیری از مجال انتخابات و فضاهای سیاسی مرتبط با آن نیست.»

آنها نیز معتقدند که باید از فرصت انتخابات برای گسترش و تعمیق جنبش سبز بهره برد و اگر در میان نامزدهای احتمالی فردی وجود داشته باشد که هم صراحت و جسارت طرح مطالبان جنبش سبز و رهبران آن را داشته و هم بتواند از تیغ نظارت استصوابی شورای نگهبان جان سالم به در برد و هم با اقبال عمومی مواجه باشد می توان با رویکرد اعلام کاندیدا برای ورود به عرصه انتخابات به این آوردگاه گام نهاد.

 

نوری: به بهانه رفع حصر نباید اصلاحات را تعطیل کرد

عبدالله نوری، روحانی اصلاح طلب و وزیر کشور دولت های هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی از جمله اولین افراد شاخص جریان اصلاحات بود که موضوع «از بین نبردن فرصت های موجود و تعطیل نکردن پروژه اصلاحات به بهانه رفع حصر رهبران جنبش سبز» را در رسانه ها مطرح کرد و به بحث گذاشت.

عبدالله نوری در چند اظهارنظر به تبیین دیدگاه خود در این باره پرداخت و با اشاره به آن که «انتخابات باید بستری برای انسجام و همگرایی اصلاح طلبان باشد نه واگرایی آنها» می گوید: «کشور برای جریان و گروه خاصی نیست و اگر کشور آسیب ببیند، همه آسیب می بینند و اگر تخلفی در انتخابات وجود دارد با مشارکت در انتخابات باید کارهای خلاف را فاش کرد و از بهره برداری از این حق ملی نباید به راحتی گذشت.»

وی با طرح این سوال که «چنانچه اولویت و محور فعالیت جریان اصلاحات و جنبش سبز رفع مشکلات مردم و کشور باشد، آیا آقایان موسوی و کروبی و زندانیان سیاسی در شرایط حصر و حبس اولویتی غیر از این دارند؟» مبنای این تحلیل را یادآوری نوع عملکرد دولت اصلاحات در ایام سالها حصر خانگی آیت الله منتظری به اصلاح طلبان رادیکال قرار داده است.

نوری این پرسش را مطرح کرده که در آن دوران «آیا اصلاح طلبان فعالیت اصلاحی و تلاش سیاسی و انتخاباتی خود را تعطیل و مشروط به رفع حصر و یا آزادی زندانیان سیاسی کردند؟ آیا اصلاح طلبان ازحضور در اداره کشور و جامعه و فعالیت های سیاسی، اجتماعی کنار رفتند؟» و می گوید که تاکید بر مطالبه رفع حصر از رهبران جنبش سبز به منزله پیش شرط حضور اصلاح طلبان در انتخابات نباید به گونه ای باشد که فرصت های موجود برای فعالیت سیاسی را از بین ببرد و به تعطیلی اصلاحات بیانجامد و آن را در بن بست قرار دهد.»

در مقابل این دیدگاه عبدالله نوری برخی از حامیان جنبش سبز معتقدند که «حصر و حبس موسوی و کروبی و رهنورد و زندانی شدن سبزها، یک‌سر متفاوت با حصر و حبس آیت‌الله منتظری و دیگر کنشگران دموکراسی‌خواه و دگراندیشان در دوران اصلاحات است.»

مرتضی کاظمیان از فعالان ملی-مذهبی با انتشار یادداشتی در نقد دیدگاه عبدالله نوری در مقایسه حصر آیت الله منتظری با حصر رهبران جنبش سبز می نویسد: «آیت‌الله منتظری رهبر جنبشی اجتماعی نبود؛ ایشان مرجع تقلید و محبوب میلیون‌ها نفر بود اما وکیل آنان در انتخابات و معتمد آنان در یک روند مبارزاتی و نماد رهبری جنبشی اعتراضی با ده‌ها قربانی و چند هزار زندانی، نبود. زندانیان روزنامه‌نگار یا فعالان سیاسی و مدنی بازداشت شده در دوران اصلاحات نیز برآمده از جنبشی اجتماعی و قربانیان آن نبودند.»

به عقیده این روزنامه نگار حامی جنبش سبز «در دوران اصلاخات تمامیت‌خواهان در پی انسداد سیاسی و سرکوب دموکراسی‌خواهان بودند، اما هیچ‌گاه جنبشی فراگیر و اعتراضی را که حامل و پشتوانه‌ی آن میلیون‌ها شهروند باشند، هدف قرار نداده بودند.»

وی می گوید: «پس از ۲۲ خرداد ۸۸ بازی یک‌سر متفاوت شده است. دیگر کشاندن میلیون‌ها شهروند مردد و یا تغییرخواه و اصلاح‌طلب به پای صندوق‌ها نیز تضمینی برای پیروزی در انتخابات به همراه ندارد. بی‌اعتمادی به ناظران و مجریان انتخابات، پس از آنکه میلیون‌ها شهروند "وجدان کردند" به رأی آنان و مشارکت انتخاباتی ایشان خیانت شده، به‌گونه‌ای فاحش، فراگیر شده است.»

محمد تقی کروبی، فرزند مهدی کروبی از رهبران محصور جنبش سبز نیز به تازگی یادداشتی منتشر کرده است که در آن با تاکید بر لزوم برگزاری «انتخابات آزاد» و «آزادی رهبران جنبش سبز و زندانیان سیاسی» آورده است: «در شرایط امروز که بهترین فرزندان کشور پشت میله های زندان هستند؛ رهبران جنبش اعتراضی در حبس غیر قانونی؛ نیروهای نظامی و امنیتی حاکمان بلامنازع دستگاه قضا گردیده اند؛ دانشگاه ها همچون اقتصاد، فرهنگ و هنر و ورزش جولانگاه اختصاصی چکمه پوشان گردیده؛ منابع ملی در بستر و زیر بستر در حال چپاول و غارت است، سخن از انتخابات و شرکت در نمایش از پیش تعیین شده را امری نامعقول می دانم.»

 

کرباسچی: حصر و زندان در دوران اصلاحات هم بود

غلامحسین کرباسچی، شهردار پیشین تهران و دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی ایران از دیگر اصلاح طلبانی است که مواضعی همسو و مشابه با عبدالله نوری دارد. او در آخرین موضع گیری خود که طی یادداشتی با عنوان «بازی رفیق در زمین رقیب» که در هفته نامه آسمان منتشر شده می گوید که «اصلاح طلبان حتما باید در انتخابات شرکت کنند.»

کرباسچی نیز همچون نوری معتقد است که «با همه نگرانی و تاثری که از زندان و حصر دوستانمان داریم ولی به یاد بیاوریم که اینگونه مشکلات در اوج قدرت اجرایی اصلاح طلبان کم نبوده است.»

 وی با انتقاد از موضع اصلاح طلبان رادیکال که پیش شرط هایی برای مشارکت در انتخابات ارائه کرده اند می گوید: «در کدام یک از صحنه های مبارازات سیاسی و انتخاباتی تمام این سال ها زمینه برای مشارکت بی چون و چرای گروهی که به هر حال خواهان تغییر شرایط هستند فراهم بوده است؟»

کرباسچی بر این باور است که «اگر قرار بود زندانیان سیاسی آزاد شوند، آقایان کروبی و موسوی از حصر بیرون آیند، وضعیت اقتصاد و فرهنگ و سیاست داخلی و خارجی رو به بهبود رود پس اصلاح طلبان برای چه باید به قدرت برسند؟»

 

عبدی: معرفی نامزد معمولی بهترین راهبرد اصلاح طلبان است

در کنار عبدالله نوری و غلامحسین کرباسچی می توان به دیدگاه عباس عبدی یکی از تحلیلگران شاخص جریان اصلاح طلب اشاره کرد. وی که سابقه عضویت در جبهه مشارکت ایران اسلامی را نیز به همراه دارد مدت هاست بر این موضع پافشاری دارد که «بهترین راهبرد برای اصلاح‌طلبان، مشاركت با هدف بازسازی خود و كمك به حضور مردم در انتخابات با معرفی نامزدی معمولی و از بدنه مدیران معتبر آنان است.»

وی هدف از این مشاركت، را از یك سو «كمك به كشور برای داشتن انتخاباتی مناسب» می داند و از سوی دیگر «بازسازی و اعاده حضور اصلاح‌طلبان در سیاست رسمی كشور» را نیز از جمله اهداف اصلاح طلبان برای شرکت در انتخابات ذکر می کند.

 عضو سردبیری روزنامه سلام بهترین رویكرد اصلاح طلبان از حیث مشاركت در انتخابات را «مشارکت حداكثری» و از حیث نامزد مورد قبول «انتخاب فردی معمولی و معطوف به بازی و نه نتیجه آن» می داند.

 

خاتمی: وقتی موسوی و کروبی در حصرند دیگر چه انتخاباتی؟

در این بین اظهارات سیدمحمد خاتمی، رئيس جمهوری پيشين ايران در خصوص لزوم برگزاری انتخابات آزاد و رفع حصر از رهبران جنبش سبز ، موجی از امید در سبزها ایجاد کرده که راهبرد و مطالبات خود را با همراهی وی تعقیب کنند.

خاتمی در آخرین اظهارات خود برای چندمین بار بر لزوم برگزاری «انتخابات آزاد» تأکيد کرده و در سخنانی کنایه آمیز به حملات لفظی رهبر جمهوری اسلامی به کسانی که این مطالبه را مطرح می کنند گفته است: «امروز تا صحبت از انتخابات آزاد می‌شود حمله می‌کنند.»

وی با انتقاد از اظهارات اخير برخی چهره‌های حامی حکومت گفت: «وقتی صراحتاً گفته می‌شود که اجازه داده نمی‌شود جرياناتی در انتخابات شرکت کنند، برای چه بايد شرکت کنند؟ می‌گويند ما اجازه نمی‌دهيم، ولی شما بايد شرکت کنيد ولی آن طوری که ما می‌خواهيم!»

مهرماه گذشته نیز خاتمی با اشاره به تداوم حصر رهبران جنبش سبز و پیوند این موضوع با انتخابات آینده گفته بود: «فرض کنیم ما بخواهیم در انتخابات شرکت کنیم؛ وقتی که خانم رهنورد و آقایان موسوی و کروبی در حصر هستند، این همه زندانی سیاسی داریم و پرونده های زیادی معلق مانده است، آیا بخش قابل توجهی از مردم نسبت به شرکت در انتخابات اشتیاق نشان می دهند؟ و آیا اصلاً انتخابات پرشور برگزار می شود؟»

وی در 16 آذر نیز در پیام تصویری به اجتماع دانشجویان دانشگاه تهران، بار دیگر تاکید کرده بود که «امروز علاوه بر ناخشنودی از دربندبودن بسیاری از نیروهای شایسته، ما به جد نگران سلامتی این عزیزان هستیم. به خصوص جناب آقای مهندس موسوی، جناب آقای کروبی و خانم رهنورد که در این موقعیت، سلامت آنها و دیگران تهدید می شود. امیدواریم که ما هرچه زودتر هم شاهد آزادی این عزیزان، هم گشایش فضای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی در جامعه باشیم که این به نفع همه است. به نفع حکومت، به نفع مردم، به نفع همه کسانی که دلشان به عشق وطن و به عشق انقلاب می تپد.»

 

قدیانی: آقای خامنه‌ای باید به حصر رهبران جنبش پایان دهد

در میانه این گمانه زنی ها و تحلیل ها و و بحث و جدل های قلمی میان موافقان و مخالفان حضور بدون پیش شرط در انتخابات آینده هستند کسانی که به ارودگاه اصلاح طلبان منتسب اند و از پیش تصمیم خود را برای کاندیداتوری در انتخابات گرفته و چندان توجهی به این مباحث ندارند.

ابوالفضل قدیانی، عضو ارشد سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی که اینک در زندان قزل حصار کرج ایام حبس در تبعید خود را می گذراند چندی پیش با انتشار یادداشتی از داخل زندان این گروه اخیر را «اصلاح طلبان بدلی» خواند و گفت که این ها با حضور نامیمون خود می خواهند تمرکز و وحدت اصلاح‌طلبان و هوادران جنبش سبز را مخدوش کنند و بر اساس این استراتژی تنظیم شده برای ایشان، کاندیداهای اصلاح طلب ریاست جمهوری از ابتدا به منظور شکست در انتخابات شرکت می جویند و در واقع همچون سیاه لشگران ایفا کننده نقش “کتک خور” در فیلم های فارسی عمل می کنند.»

قدیانی از درون زندان جمهوری اسلامی «گفتگوی ملی و راهکار سیاسی در کنار انتخابات و رفراندم آزاد جهت نمایش خواست و اراده ملی» را تنها چاره کار ایران امروز دانست و از رهبر جمهوری اسلامی خواست تا به جای آنکه بر طبل دروغین انتخابات آزاد بکوبد به حصر و حبس مخالفان خود از جمله رهبران جنبش سبز آقایان موسوی و کروبی پایان دهد.