هنوز از جنگ میتوان جلوگیری نمود

دنیس راس: هنوز به مرحلهی جنگ نزدیک نشدهایم و میتوان از آن جلوگیری کرد. هنوز راه حلهای دیپلوماتیک پایان نیافتهاند. من روی اینگونه مذاکرات حساب میکنم. تهدیدهای غرب مبنی بر استفاده از گزینه نظامی پیامی جدیست. لازم است که ایران این مطلب را بیاموزد که اگر به همین ترتیب به فعالیتهای اتمی ـ نظامی خود ادامه دهد، برای ریسک بزرگی که میکند، بهای سنگینی را باید بپردازد.

---

iran-emrooz.net | Wed, 22.02.2012, 14:29

مجلهی اشپیگل شمارهی ۶ سال ۲۰۱۲
مترجم: ف. انزلی

مشاور رئیس جمهور آمریکا باراک اوباما آقای دنیس رِاس نسبت به عواقبی که ساخت بمب اتمی توسط ایران میتواند به همراه داشته باشد، هشدار میدهد و در عین حال بر افزایش شدت تحریمات بر علیه ایران تأکید میورزد.

راس که شصت و سه سال دارد، کارگزار سه رئیس جمهور آمریکا بوده و در سالهای اخیر تقریبا در هر گونه اقدامی که واشنگتن برای برقراری صلح در منطقهی خاور نزدیک ترتیب داده، شرکت نموده است. او در سال ۲۰۰۹ از طرف آقای اوباما به عنوان مشاور مخصوص - بویژه در مورد ایران- تعیین شد. راس در سال ۲۰۱۱ به علت مسائل شخصی از وظایف رسمی خود کناره گیری نمود. او در روز جمعهی گذشته در گفتگوهای ویژهای که در وزارت امورخارجه و دفتر صدارت اعظمی در برلین در جریان بود، حضور داشت.

مصاحبهی زیرین توسط همکاران مجلهی اشپیگل آقایان اریش فولاح و دیتر بدانترس انجام گرفته است.

اشپیگل: آقای سفیر، ظاهرا که رئیس جمهور اسرائیل بنیامین نتانیاهو بطور جدی قصد بمباران پایگاههای اتمی ایران را دارد. حتی پرزیدنت اوباما هم با اشاره به "این راه حل"، به تهدید ایران پرداخته است. به نظر شما بزودی حملهای صورت خواهد گرفت؟

راس: هنوز به مرحلهی جنگ نزدیک نشدهایم و میتوان از آن جلوگیری کرد. هنوز راه حلهای دیپلوماتیک پایان نیافتهاند. من روی اینگونه مذاکرات حساب میکنم.

اشپیگل: این تهدیدات به نظر شما بلوف هستند؟

راس: خیر. این بیشتر از یک سخن پردازی است. این پیامی جدیست. لازم است که ایران این مطلب را بیاموزد که اگر به همین ترتیب به فعالیتهای اتمی ـ نظامی خود ادامه دهد، برای ریسک بزرگی که میکند، بهای سنگینی را باید بپردازد.

اشپیگل: وزیر دفاع اسرائیل اهود باراک گفته است: "زمان آن فرارسیده اشت که با این مسئله به شکل جدی تری برخورد شود." او بدین ترتیب سخنان همکار آمریکائی خود لئون پانتا را که گفته بود شاید اسرائیل در ماه آوریل دست به حمله بزند، تکرار کرد.

راس: راستش را بخواهیم، باید گفت که وقت تنگ است. اسرائیلیها معتقدند که در پائیز ایران پروژهی اتمی خود را به حدی گسترش خواهدداد که دیگر نسبت به یک حملهی نظامی مصون خواهد بود. آن موقع دیگر ایران از مواضع خود عقب نشینی نخواهد کرد. اسرائیلیها از یک هولوکاست (قتل عام یهودیان بدست نازیها- م) جدید وحشت دارند و به این کشور اجازه نخواهند داد که به تهدیدی جدی علیه امنیت آنها بدل شود.

اشپیگل: دولت ایران در سالهای گذشته از فرصت استفاده نموده و پناهگاههای امنی برای پایگاههای اتمی و مواد هستهای بوجود آورده است. آیا اصلا یک حمله میتواند از اجرای برنامهی اتمی آن کشور جلوگیری کند؟

راس: من مخالف حملهی نظامی هستم. البته در صورت شروع جنگ ایران بازنده خواهد بود و این کشور از نظر پیشرفت عقب خواهد ماند. با وجود این حملهی نظامی آخرین چاره میباشد. باید پرسید که آیا ایران حاضر به این ریسک و پرداخت بهایش میباشد؟

اشپیگل: تهران تهدید کرده است که در صورت حملهی هوایی به این کشور منطقه را به آتش خواهد کشید. آیا این سناریو اتفاق خواهد افتاد؟

راس: ایران میداند که ایجاد تشنج در منطقه بیشتر از هر کسی به خودش صدمه میزند. و به همین دلیل هم نا آرام است. این کشور البته هنوز امکاناتی دارد: مثلاً متحدین مسلحش در لبنان. درست است که نیروهای حزب الله در اثر حوادث اخیر سوریه ضعیف شدهاند، ولی هنوز هم قدرت ضربه زدن به اسرائیل را دارا میباشند.

اشپیگل: شما تهدید ایران مبنی بر بستن تنگهی هرمز و جلوگیری از صدور نفت منطقه را جدی میگیرید؟

راس: ما باید هر تهدیدی از طرف ایران را جدی بگیریم. ولی رژیم ایران منطقی عمل میکند و دست به خودکشی نخواهد زد. رژیم ایران میداند که چنین مداخلهای در آبهای بینالمللی بیشتر از همه به درآمد خودش لطمه زده و دولتهای همجوار را بر علیهاش خواهد شوراند. در حال حاضر روابط ایران با عربستان سعودی و امارات متشنج است. وزیر دفاع آمریکا پانتا اعلان کرده است عملی شدن این برنامه توسط ایران به معنای گذشتن از خط قرمز محسوب خواهد شد.

اشپیگل: آیا دولت آمریکا فقط قصد آنرا دارد که جلوی ساخت بمب اتمی را بگیرد؟ یا اینکه کاخ سفید قصد تغییر رژیم در تهران را دارد؟

راس: خیر. هدف این است که رژیم ایران رفتار سبکسرانه و غیرمنطقی خود را تغییر دهد. اکثریت سازمان ملل موافق این نظر است. تهران در این مجمع پشتیبانی ندارد. آخرین رأی گیری مربوط به تحریم ایران به ضرر این کشور تمام شد. حتی سایر دولتهای اسلامی نیز نسبت به برنامههای اتمی تهران مشکوک هستند. ولی تغییر رژیم را ما به عهدهی مردم ایران میگذاریم.

اشپیگل: حتی گروههای مخالف با رژیم در داخل کشور نیز معتقدند که حمله به پایگاههای اتمی موجب همبستگی مردم ایران با دولت خواهد شد.

راس: من چندان مطمئن نیستم.

اشپیگل: با اینکه شورای امنیت تا به حال چهار دفعه تحریمهایی علیه برنامهی اتمی تصویب کرده است، ولی تا به امروز شاهد نتایج انها نبودهایم.

راس: شاید در مرحلهی اولیهی تحریمها چنین بوده است. ولی در حال حاظر که آمریکا تا حد زیادی دست بانک مرکزی ایران را از معاملات بازار مالی جهان کوتاه کرده و از اول ژوئیه اتحادیهی اروپا نیز واردات نفت را متوقف خواهد کرد، به این کشور فشار خواهد آمد. در دو ماه اخیر ارزش پول ایران نسبت به دلار از نصف هم بیشتر کاهش یافته است. حالا وضعیت عوض میشود. مردم ایران دولتهای خارجی را مسئول سخت تر شدن وضعیت زندگی خود نمیدانند. آنها رژیم را مقصر میشناسند.

اشپیگل: بر فرض که چنین باشد؛ رهبر انقلاب علی خامنهای و محمود احمدی نژاد موفق شدهاند که طرح اتمی را به صورت افتخار ملی جلوه گر کنند. حتی رهبر مخالفین حسین موسوی به عنوان یکی از رهبران "جنبش سبز" - که اینک تحت نظر است- در مصاحبهای با اشپیگل همبستگی خود را با این برنامه ابراز داشت.

راس: این همبستگی وجود دارد. فراموش نکنید که رهبری تهران به صورت رسمی فقط از حق استفادهی مسالمتآمیز انرژی اتمی صحبت میکند. چیزی که باعث نگرانی سازمان ملل است ابعاد نظامی این طرح میباشد. باید ببینیم که دولتمردان ایران در این عرصه تا چه حد حاضر به مذاکره هستند.

اشپیگل: مگر جنگ علیه ایران شروع نشده است؟ ویروسهای کامپیوتری کارکرد پایگاههای اتمی را مختل میسازند و متخصصین اتمی این کشور توسط گروههای ویژهای - که به احتمال زیاد از طرف اسرائیل ماموریت دارند- به قتل میرسند.

راس: بسیاری از عملکردها را میتوان تائید کرد. با آسیبی که به رشتههای ارتباطی کامپیوتری زده میشود، میتوان طرحهای اتمی را به تعویق انداخت. باید دید که کدام روش مناسب تر است.

اشپیگل: کشتار دانشمندان را عملی مشروع میدانید؟

راس: خیر. کاخ سفید در این مورد نظر خود را بیان نموده است.

اشپیگل: شما بی چون و چرا روی مذاکرات دیپلماسی حساب باز کردهاید؟

راس: من فکر میکنم که نهایتا مذاکرات بعد از ماه مارس یعنی بعد از انتخابات پارلمان ایران ادامه پیدا کنند. به احتمال زیاد گفتگوها در استانبول صورت خواهد گرفت. ترکیه نمیتواند در مضمون مذاکرات نقشی داشته باشد. ولی در تدارک آن میتواند کمک بکند.

اشپیگل: تاکنون گفتگوهای کشورهای ۱+۵ به شکل خنده آوری به ایران کمک کرده تا این کشور زمان بیشتری بدست آورد. چرا باید اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد و آلمان حاضر باشند که دیگر بار بر سر میز مذاکرات جدیدی با ایران بنشینند؟

راس: من سرخوردگی سران غربی را - که در این مذاکرات شرکت داشتهاند - درک میکنم. ولی علائمی نیز وجود دارند که نشان میدهند ایران این بار تمایل بیشتری به ادامهی مذاکرات دارد. معلوم میشود که این کشور این بار نفع و زیان خود را محاسبه کرده است.

اشپیگل: فکر میکنید که ایران در اثر فشار موجود آمادگی بیشتری برای توافق و حل بحران از خود نشان خواهد داد؟

راس: حداقل گذشته نشان داده است که ایران به موقع عقب نشینی میکند. بنیانگزار این رژیم آیت آله خمینی هشت سال بعد از جنگ با عراق جام زهر آتشبس را سر کشید. همچنین در سالهای هشتاد تحریمهای غرب باعث شد که رژیم از کشتار مخالفین در خارج از کشور دست بکشد.

اشپیگل: سقوط رئیس جمهور سوریه بشارالاسد چه تأثیری روی تهران خواهد داشت؟ آیا آمادگی ایران برای حل این بحران را افزایش خواهد داد؟

راس: دیگر هیچ چیزی نمیتواند مانع سقوط رژیم اسد بشود. فقط زمان آن هنوز مشخص نیست. رژیمهائی که بر پایهی زورگویی و کنترل استوارند، دوام زیادی نخواهند داشت. اطرافیان اسد هموطنانشان را از بین میبرند. سرنگونی اسد برای سران تهران یک ضربهی سنگین سوقالجیشی خواهد بود...

اشپیگل: ... که برای حفظ قدرتش بیشتر روی سلاحهای هستهای حساب میکند. نمیتوانیم با مسئلهی بمب اتمی ایران کنار آمده و با کشور اتمی ایران همزیستی کنیم؟

راس: آن موقع همهی همسایگان ایران و در درجهی اول عربستان سعودی خواستار سلاحهای اتمی خواهند شد. ...

اشپیگل: ... که اسرائیل مدتهاست در اخنیار دارد. آیا نمیتوانیم در خاور نزدیک هم به روشی که در زمان جنگ سرد بین آمریکا و شوروی معمول بود، عمل کنیم: حفظ تعادل از طریق برقراری موازنه وحشت؟

راس: خیر. مسکو و واشنگتن با وجود همه تضادهای ایدئولوژیک با هم به تبادل نظر میپرداختند. ما بین اسرائیل و ایران این ارتباطات وجود ندارد و اصلاً هیچ حساب و کتابی در کار نیست. گردانندگان سیاست در تهران میتوانند سلاحهای خود را در اختیار دیگری بگذارند. چشم انداری که در آن ایران به عنوان قدرت اتمی به حساب بیاید، بسیار خطرناک خواهد بود.

اشپیگل:خطرناک تر از بمباران پایگاههای اتمی ایران؟

راس: بله، چنین است.