گزینه های آمریکا برای مقابله با ایران اتمی
Majid Roshanzadeh مجید روشن زاده
باوجود افزایش فشار غرب به ایران و تشدید بحران مناقشه اتمی ،
مقامات جمهوری اسلامی اعلام کردند که مراکز هسته ای جدید احداث خواهند کرد. از طرف دیگر یک مقام وزارت دفاع آمریکا فاش کرد که ایالات متحده در حال بررسی گزینه های مختلفی برای مقابله با گسترش فعالیت اتمی ایران است.
مجتبی ثمره ای، مشاور ویژه احمدی نژاد، در گفت وگو با خبرگزاری کارایران"ایلنا" گفت که "رییس جمهور مكان یابی مراکز جدید غنی سازی اورانیوم كشور را تایید كرده است و پروسه ساخت این مراكز نیز با دستور وی آغاز خواهد شد".
و اضافه کرد :"طرح این مراکز در حال حاضر در دست بررسی است، اما تعداد این مراکز هنوز مشخص نیست".
در نوامبر سال پیش ایران درعکس العمل به گزارش سازمان جهانی انرژی اتمی که ایران را متهم به عدم شفافیت در فعالیت های اتمی کرد، اعلام نمود که بزودی 10 مرکز هسته ای جدید احداث خواهد کرد. احمدی نژاد در آن زمان گفت که ساخت این تاسیسات در طی سه ماه اول سال ایرانی شروع خواهد شد.
اواخر فوریه علی اکبر صالحی، رییس انرژی اتمی ایران، تاسیس چندین مرکز اتمی جدید را اعلام کرد. وی گفت که این مراکز برای جلوگیری از هرگونه حمله احتمالی در مناطق کوهستانی ساخته خواهند شد. این تاسیسات به گفته علی اکبر صالحی در فاصله ماه‌های مارس 2010 تا مارس 2011 راه اندازی خواهد شد.
.
ازطرف دیگر منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران، گفت که ایران خواهان مذاکره مستقیم با تمام اعضای دایمی و غیر دایمی شورای امنیت به جز یک کشور است و با این کشور هم بطور غیر مستقیم مذاکره انجام خواهد گرفت. متکی پیشنهاد تبادل اورانیوم را باردیگر مطرح کرد و در یک کنفرانس مطبوعاتی از احتمال توافق با غرب بر سر تبادل اورانیوم غنی شده در "آینده ای نه چندان دور" خبر داد.
این اظهارات متکی امابا عکس العمل تردیدآمیز مقامات آمریکایی و اروپایی مواجه شد . نمایندگان غرب از ایران خواستند برای قانع کردن آنان پیشنهادات ملموس و قابل قبولی داده شود.
این اولین بار نیست که طرح مبادله سوخت هسته ای مطرح می شود. سازمان انرژی اتمی در اکتبر سال گذشته پیشنهاد مبادله اورانیوم را در خاک روسیه کرد، ایران ضمن پذیرفتن نقاط کلی آن خواهان تعدیل طرح شد. طبق این طرح ایران باید نخست مواد غنی شده با غلظت پایین را تحویل دهد و در ازای آن سوخت هسته ای با غنای 20 درصد دریافت می کرد. ایران اما می گفت که این تبادل باید در خاک ایران و نه روسیه انجام گیرد. این طرح ایران از طرف گروه معروف به 5+1 مورد پذیرش واقع نشد.
گزینه های واشنگتن
یک مقام وزارت دفاع آمریکا فاش کرد که تیم امنیت رییس جمهورسرگرم بررسی تمام گزینه های ممکن برای توقف فعالیت های هسته ای ایران است.گزینه نظامی، یکی از گزینه های احتمالی ست که درصورت به نتیجه نرسیدن تحریم ها و فعالیت های دیپلماتیک در نظر گرفته شده است.
این مقام آمریکایی که به نوشته سی .ان.ان نخواست نامش فاش شود گفت که از هفته ها پیش گزینه حمله به ایران نزد آمریکایی ها با جدیت تمام در حال بررسی است. علت این بررسی ها افزایش نگرانی مسولین امنیتی آمریکا و علاقه آنان به ارایه "گزینه های روشن وشفاف" به رییس جمهور است. این منبع هم چنین می گوید که برنامه ریزی و بررسی گزینه های حمله احتمالی از مدت ها قبل در حال بررسی است.
به گفته ناظران سیاسی این برنامه ریزی درپی انتقادات دریاسالار مایکل مولن در دسامبر سال گذشته و نامه محرمانه روبرت گیتس به بارک اوباما در ژانویه، آغاز شده است.
مایکل مولن در آن زمان ازتیم برنامه ریز انتقاد شدید کرد و گفت که این تیم ایده های تازه و "کار واقعا جدی" در زمینه بررسی گزینه های مختلف مقابله با تهدیدات اتمی جمهوری اسلامی انجام نمی دهد.
هم چنین روبرت گیتس در ژانویه امسال در نامه محرمانه ای به بارک اوباما از فقدان یک برنامه مشخص و استراتژی مدون برای مقابله با فعالیت های اتمی ایران ابراز نگرانی کرد. این نامه گیتس که نخستین بار در نیویورک تایمز منتشر شد از طرف بعضی مقامات آمریکا به عنوان "هشدار" و "زنگ بیدارباش" تلقی شد.
با وجود همه این ها، بعضی از کارشناسان براین باورند که گزینه حمله به ایران چندان واقعی نیست.
پتر رودلف، کارشناس مسایل آمریکا و خاورمیانه، می گوید: اگرچه گزینه نظامی همواره باز خواهد ماند، اما از نظر عقلانی مساله به گونه دیگر است. پیامدهای سیاسی و اقتصادی حمله به ایران بسیار زیاد است و در نهایت ایرانی ها را از ساختن بمب اتم بازنخواهد داشت، بلکه تنها ساختن این بمب را به تاخیر خواهد انداخت. رودلف معتقد است که آمریکایی ها به این یقین رسیده اند که ایران دیر یا زود صاحب بمب اتم خواهد شد. از این رو، آن ها با ساختن سپرهای موشکی و برقراری سیستم امنیتی برای کشورهای حوزه خلیج فارس، عملا خود را برای مقابله با یک ایران اتمی آماده می سازند.